رزین آلکیدی
رزین آلکیدی
رزین آلکیدی ترکیبی متشکل از الکل‌های پلی هیدریک polyhydric alcohols)) ، اسیدهای پلی بیسیکpolybasic acids) ) و اسیدهای چرب مونو بیسیک (monobasic fatty acids ) است. آلکیدها در واقع موادی ترکیبی از اسیدهای آلی و الکل‌ها هستند که برای اولین بار در سال ۱۹۲۷ تولید شدند. این نوع از رزین دارای خواص متعددی است و در صنایع تولید رنگ به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما در ادامه این مطلب می‌خواهیم به بررسی رزین آلکید، خواص، کاربردها و مزایای این نوع از رزین بپردازیم.
موضوعاتی که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد، بدین شرح است:
رزین آلکید چیست؟
رزین آلکیدی گونه‌ای از رزین‌ها است به شمار می‌آید که با گرم کردن اسیدهای بیسیک و الکل‌های پلی هیدریک و انیدریدهای آنها ساخته می‌شود. این نوع از رزین با استفاده از پلی استر اشباع شده تولید می‌شود و از روغن‌ها و اسیدهای چرب طبیعی نیز برخوردار شده است. موادی که در ترکیبات این نوع از رزین کاربرد دارند سبب انعطاف پذیری زنجیره کاربرد این رزین شده‌اند. در واقع این نوع از رزین، رزینی اصلاح شده است که از روغن‌ها به عنوان پلاستیک سایزر استفاده می‌کند. با توجه به تطبیق پذیری بالا و هزینه پایینی که رزین آلکیدی دارد، آن را یکی از مواد تشکیل دهنده مهم در تولید رنگ می‌دانند.
خواص و ویژگی های رزین آلکیدی
آلکید رزین‌ها از ویژگی‌ها و مزایای زیادی برخوردار شده‌اند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که رزین آلکیدی دارد این است که به خوبی با پلیمرهای پوششی سازگاری پیدا می‌کند. برای مثال این مواد با رزین‌های وینیل به خوبی ترکیب شده و ترکیباتی فرموله شده را ارائه می‌نمایند. آلکید رزین‌ها می‌توانند در حلال‌های آلیفاتیک حل شوند. آنها بسیار ارزان قیمت هستند و با یک الکل و یک اسید واکنش نشان داده‌اند تا این که به ماده رزین تبدیل شده‌اند. این رزین‌ها به دلیل فرمولاسیون خاص خود از چسبندگی بالایی برخوردارند. این نوع از رزین‌ها بر پایه روغن ساخته شده‌اند و به رنگ زرد شفاف یا سفید شفاف در بازار عرضه شده‌اند.
انواع روغن در آلکید رزین و تاثیر آن در خواص رزین آلکید
نوع و مقدار روغنی که در تولید رزین‌های آلکیدی کاربرد دارد، می‌تواند خواص رزین و سرعت خشک شدن آن را تحت تاثیر قرار دهد. روغن سویا، بزرگ، آفتاب گردان و روغن نارگیل متداول‌ترین روغن‌های کاربردی در تولید رزین آلکیدی هستند. با توجه به سرعت خشک شوندگی آنها، می‌توان روغن را به سه نوع تقسیم کرد:
خشک شونده: روغن‌های خشک شونده روغن‌هایی هستند که زمانی که با اکسیژن در هوا ترکیب می‌شوند به سرعت خشک می‌شوند. روغن بزرک و روغن کرچک آبگیری شده از جمله روغن‌های خشک شونده رزین‌های آلکیدی به شمار می‌آیند. پیوندهای غیر اشباعی که در این روغن‌ها دیده می‌شوند، اصلی‌ترین عامل واکنش آنها با اکسیژن هوا در محیط هستند. این نوع از روغن‌ها در رزین‌های مصرفی در صنایع تولید رنگ روغنی ساختمان و تولید رنگ ضد زنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روغن غیر خشک شونده: روغن‌های غیر خشک شونده روغن‌هایی مثل روغن پنبه دانه و روغن نارگیل هستند. این روغن‌ها از پیوندهای اشباع شده برخوردار شده‌اند و با هوا و اکسیژن موجود در محیط واکنشی نشان نمی‌دهند. برای خشک کردن این نوع از روغن‌ها نیاز به حرارت است. در تولید رزین‌های آلکیدی کوره‌ای می‌توان روغن‌های غیر خشک شونده را به کار بست.
روغن‌های نیمه خشک شونده: روغن‌های نیمه خشک شونده نیز همان طور که از نامشان پیداست، در واکنش با اکسیژن موجود در هوا به صورت نیمه جامد در می‌آیند. روغن سویا و روغن تال از جمله روغن‌های نیمه خشک شونده هستند. برای تولید رنگ کوره‌ای، رنگ ساختمانی و لاک نیترو سلولز از این روغن‌ها استفاده می‌شود.
انواع رزین آلکیدی
رزین‌های آلکید یا روغنی با توجه به طول زنجیره روغن خود دارای سه نوع مختلف هستند:
رزین‌های لانگ اویل:
رزین آلکیدی لانگ اویل میزان روغن زیادی را در ترکیبات خود جای داده‌اند. به همین دلیل در تولید رنگ روغنی و اسپری روغنی از این رزین استفاده می‌شود. رزین‌های لانگ اویل آلکیدی هوا خشک هستند. یعنی زمانی که با اکسیژن و هوا ترکیب شوند، خشک می‌شوند. از آنجایی که روغن آنها زیاد است، در طولانی مدت خشک می‌شوند. از مهم‌ترین ویژگی این رزین‌ها این است که نسبت به رطوبت و نور آفتاب مقاومت دارند. در رنگ‌های ساختمانی، رنگ‌های صنعتی و رنگ‌های محافظتی صنایع مختلف می‌توان از رزین لانگ اویل استفاده کرد.
رزین مدیوم اویل:
این نوع از رزین‌ها با ترکیبات اسیدی خود و خواصی که دارند، در تولید رنگ‌های اتومبیلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. طول روغن آنها ۴۰-۵۰ است. این رزین‌ها در برابر نور خورشید مقاومت بالایی دارند.
رزین شورت اویل:
شورت رزین آلکیدی روغن کمی دارند. آنها با حلال‌های روغنی ترکیب نمی‌شوند و با رزین‌های نیتروسلولزی، اوره فرمالدئید یا ملامین فرمالدئید ترکیب می‌شوند. با توجه به این ویژگی رزین آلکیدی از آن در رنگ کوره‌ای به طور گسترده استفاده می‌شود. این نوع از رزین‌ها با استفاده از انواع روغن‌های خشک شونده و غیر خشک شونده تولید می‌شوند. انعطاف پذیری بالا، چسبندگی، مقاومت و استحکام بالا از جمله خواصی است که رزین آلکیدی شورت اویل به رزین‌های ثانویه می‌دهد.
کاربرد رزین‌های آلکیدی کجا است؟
با وجود این که رزین‌های آلکیدی در کنار مزایای خود معایبی هم دارند، باز هم در صنایع به صورت گسترده کاربرد دارند. متداول‌ترین کاربرد این مواد عبارتند از:
- کاربرد در تولید رنگ بسیار براق ساختمان
- کاربرد در تولید وارنیش و رنگ ضد خوردگی
- کاربرد در تولید درزگیرهای کف محیط
- کاربرد در تولید پوشش دهنده‌های چوب و فلز
- کاربرد در تولید رنگ ضد زنگ برای فضاهای داخلی و فضاهای خارجی محیط
- کاربرد در تولید رنگ اتومبیل
کلام آخر
رزین آلکیدی یکی از رزین‌های صنعتی است که با اسیدها و الکل تولید می‌شود. این رزین در صنایع رنگ سازی کاربرد گسترده‌ای دارد. از جمله خواص آن می‌توانیم به مقاومت بالا، چسبندگی و انعطاف پذیری بالای آنها اشاره کنیم این رژیم این رزین‌ها دارای قیمت مناسبی هم هستند. با توجه به این که از انواع روغن‌های نیمه خشک شونده، خشک شونده و غیر خشک شونده در تولید این رزین‌ها استفاده می‌شود، می‌توان با کمک آنها رنگ‌های روغنی را نیز تولید کرد. در کل رزین‌های آلکیدی جزو مواد اولیه جدایی ناپذیر از صنایع رنگ سازی هستند.
جهت اطلاعات بیش‌تر با مشاورین متخصص ما از طریق صفحه تماس با ما ارتباط برقرار کنید.
