روش‌های آزمون استاندارد برای ASTM D 6195–03)Loop Tack)- بخش 2

Loop Tack

-6-3دستگاه‌ها برای برش

1-3-6-برش‌دهنده‌ی قالبی (Die): یک برش‌دهنده‌ی قالبی مستطیلی‌شکل پُتک با مساحت 1 در 7 اینچ (25 میلی‌متر در 175 میلی‌متر) با پُتک برای تهیه‌ی نمونه

2-3-6-درصورتی‌که برش‌دهنده‌ی قالبی با ابعاد ثابت گفته‌شده دردسترس نبود، می‌توان آن را با یک نوار فولادی با پهنای یک اینچ (25 میلی‌متر) مجهز به‌تیغ‌های بُرنده‌ی دوتایی در دو طرف پهنای آن یا هر دستگاه مناسب برای برش نمونه به‌ابعاد موردنظر با پهنای یک اینچ (25 میلی‌متر) و ساخت نمونه‌های نواری جایگزین نمود.

4-6-مواد تمیزکننده بدون پُرز جاذب: موادی که از مواد اولیه‌ی کاملاً بکر و تازه تولید می‌شوند و دارای وزنی کمتر از 25/0 درصد وزن مواد قابل‌شستشو با حلال هستند.

5-6-نوار پوشش‌دهنده: با پهنای یک اینچ (25 میلی‌متر)

6-6-فیلم پلی‌اتیلن‌ترفتالاتی با ضخامت 2 میل (05/0 میلی‌متر): به‌عنوان یک واسطه‌ی قرارگیری نمونه بر روی آن در ارزیابی مایع‌های چسب‌های بدون زیرآیند مانند نوارهای انتقال‌دهنده، چسب‌های لمینیت و یا سایر چسب‌های بدون زیرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

7-6-معرف‌ها: معرف‌های مناسب شامل استُن، دی‌استن الکل، نرمال-هپتان و تولوئن با خلوص Analytical یا Reagent و یا پاک‌کننده اتانول برای چسب‌های پایه‌آب هستند.

7-تهیه‌ی نمونه

1-7-نمونه را به‌نوارهای نمونه با ابعاد 1 در 7 اینچ (25 در 175 میلی‌متر) در جهت دستگاه اعمال‌کننده‌ی ماده‌ی فشارحساس (در صورت وجود) برش دهید. استفاده از نوارهایی با طول‌های دیگر ممکن است نتایج را تغییر دهد. حداقل سه نوار نمونه را برای هر چسب برای انجام آزمایش برش دهید.

نکته‌ی (1): درصورت انجام آزمون برای چسب‌های بدون زیرآیند، باید پیش از برش نمونه‌ها در ابعاد 1 در 7 اینچ (25 میلی‌متر در 175 میلی‌متر)، آن‌ها را بر روی یک فیلم پلی‌اتیلنی با ضخامت 2 میل (05/0 میلی‌متر) به‌عنوان زیرآیند قرارگیری نمونه بر روی آن اعمال نمود.

2-7-شرایط نمونه‌هایی که باید مورد ارزیابی قرار بگیرند، به‌این صورت است که باید پیش از انجام آزمون حداقل 24 ساعت در اتاق اندازه‌گیری در دمای 2±23 درجه‌ی سانتی‌گراد (6/3±4/73 درجه‌ی فارنهایت) و رطوبت نسبی 5±50 درصد (مطابق با مشخصات ذکرشده در استاندارد E 171 ASTM) قرار بگیرند.

8-تهویه

1-8-اتاق اندازه‌گیری: آزمون باید در شرایط آزمایشگاهی در دمای 2±23 درجه‌ی سانتی‌گراد (6/3±4/73 درجه‌ی فارنهایت) و رطوبت نسبی 5±50 درصد (مطابق با مشخصات ذکرشده در استاندارد E 171 ASTM) انجام بگیرد.

9-روش

1-9-اطمینان حاصل کنید که اندازه‌گیرنده‌ی Tensile مطابق با دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط سازنده و مطابق با الزام‌های روش‌های استاندارد E 4 کالیبره شده است.

2-9-سرعت هد عبوری دستگاه بر روی 12 اینچ (300 میلی‌متر) در دقیقه تنظیم شود.

3-9-تثبیت‌کننده‌ی آزمون را در چنگک پایین دستگاه اندازه‌گیرنده‌ی Tensile قرار دهید. این موضوع که تثبیت‌کننده‌ی آزمون در چنگک پایینی دستگاه به‌صورت صاف و مستقیم باشد، حائز اهمیت است (شکل‌های (1)، (2) و (3) مشاهده شوند).

4-9-حداقل و حداکثر فاصله برای چرخه‌ی کشش نمونه در هد عبوری دستگاه تنظیم و اعمال شود. درهنگامی‌که تثبیت‌کننده‌ی آزمون در چنگک پایینی دستگاه اندازه‌گیرنده تثبیت و قفل شده است، فاصله‌ها برای 05/0±1 اینچ (1±25 میلی‌متر؛ الزامی) و 1/0±4 اینچ (3±100 میلی‌متر؛ اختیاری) از پایین چنگک‌های بالایی به‌طرف قطعه‌ی فولاد ضدزنگ تنظیم شود). سرعت ضبط نمودار در 2 اینچ بر دقیقه (50 میلی‌متر بر دقیقه) تنظیم شود. مقیاس اعمال بار برای ضبط‌کننده‌ی نمودار در مقیاس کامل 20 پوندی (90 نیوتونی) تنظیم شود.

5-9-پیش از انجام آزمون، قسمت فولاد ضدزنگ محل آزمایش (ناحیه‌ای که ماده‌ی فشارحساس با آن در تماس قرار خواهد گرفت) را با استفاده از معرف‌های گفته‌شده در بخش (7-6) تمیز شود. از مواد تمیزکننده‌ی بدون‌پُرز استفاده کنید. در هر بار تمیزکاری، از یک بخش جدید از مواد تمیزکننده استفاده شود. پس از تمیزشدن تثبیت‌کننده‌ی آزمون، این کار را برای سه بار شستشو تکرار کنید. برای اطمینان از تبخیر کامل حلال تمیزکننده، 2 دقیقه زمان پس از تمیزکردن را درنظر بگیرید. کاربر باید اطمینان حاصل کند که روش تمیزکردن استفاده‌شده، کلیه‌ی آلودگی‌های باقی‌مانده‌ی موجود در محل آزمایش را از بین می‌برد. از آزمون شکستن آب (که در راهنمای D 2651 شرح داده شده است) می توان برای تأیید تمیزی این بخش استفاده نمود.

6-9-آستر آزادکننده را کاملاً از نمونه جدا کنید (اگر ماده‌ی فشارحساس به‌صورت عادی دارای آستر آزادکننده باشد).

7-9-نمونه کاملاً به‌سمت عقب خود خم شود و مراقب شود تا چروک نشود. نمونه تشکیل یک حلقه به‌شکل یک قطره‌ی اشک ایجاد می‌کند که در آن، سطح آغشته به‌چسب رو به‌بیرون است.

8-9-انتهای حلقه به‌یک‌دیگر چسبانده شود و از یک نوار نوار پوشش‌دهنده به عرض 1 اینچ (25 میلی‌متر) استفاده شود (شکل (4)). نوار پوشش‌دهنده در واقع انتهای حلقه‌ی تشکیل‌شده را می‌پوشاند و از آلوده‌شدن چنگک‌های اندازه‌گیرنده‌ی Tensile جلوگیری می‌کند.

-9-9انتهای نوار چسب نمونه حلقه‌ای‌شکل در چنگک بالایی دستگاه اندازه‌گیرنده‌ی Tensile قرار گیرد تا لبه‌ی پایینی نوار پوشش‌دهنده با لبه‌های پایین چنگک‌ها در یک ارتفاع قرار گیرند.

10-9-ضبط‌کننده‌ی نمودار روشن شود. اندازه‌گیرنده‌ی Tensile فعال شود تا هد عبوری دستگاه به‌سمت پایین حرکت کند. قسمت میانی نمونه‌ی حلقه‌ای‌شکل باید با مرکز قسمت فولاد ضدزنگ تثبیت‌کننده‌ی آزمون در تماس قرار بگیرد. درهنگامی‌که هد عبوری در پایین‌ترین ارتفاع موقعیت خود قرار داشته باشد، نمونه‌ی حلقه‌ای‌شکل به‌طور کامل قسمت یک اینچی (25 میلی‌متری) قسمت فولاد ضدزنگ تثبیت‌کننده‌ی آزمون را بدون تماس بیش از حد لبه‌ها پوشش دهد.

نکته‌ی (2): درصورتی‌که دستگاه اندازه‌گیرنده‌ی Tensile دارای چرخه‌ی خودکار نباشد، چرخه باید به‌صورت دستی انجام و اعمال شود.

11-9-حداکثر نیروی لازم برای جدایش نمونه‌ی حلقه‌ای‌شکل از قسمت فولاد ضدزنگ تثبیت‌کننده‌ی آزمون (در حالت شکست (Failure)) ثبت شود.

1-11-9-حالت شکست (Failure) را به‌صورت چسبندگی، همچسبی یا انتقالی ثبت کنید.

12-9-روش (5-9 تا 1-11-9) را حداقل دو بار دیگر برای انجام آزمون هر چسب (یعنی در کل، حداقل برای سه بار) تکرار کنید. برای هر بار آزمایش، از یک نوار نمونه‌ی تازه و جدید استفاده شود.

13-9-در پایان آزمایش، قسمت فولاد ضدزنگ تثبیت‌کننده‌ی آزمون با معرف‌های تأییدشده تمیز شود. برای محافظت از سطح در برابر خراش در هنگام عدم‌استفاده، با نوار پوشاننده پوشانیده شود.

ادامه دارد…

گردآورنده: مهندس مهدیار یافتیان- کارشناس تحقیق و توسعه شرکت سیماب رزین

مرجع:

American Society for Testing and Materials. (2011). Standard Test Methods for Loop Tack. ASTM.

بخوانید: روش‌های آزمون استاندارد برای ASTM D 6195–03) Loop Tack) – بخش 1